Personeelstekort in Nederland: De 6 belangrijkste oorzaken uitgelegd

Dat er een personeelstekort is, weten de meeste mensen wel. We merken het inmiddels overal, van minder treinen tot langer wachten op je paspoortaanvraag. Het einde van dat grootschalige personeelstekort is helaas ook nog lang niet in zicht. Maar wat zijn de belangrijkste oorzaken van dat personeelstekort?

Uit onderzoek is gebleken dat er zes grote oorzaken van het personeelstekort zijn.

Vergrijzing

Een van de meest besproken oorzaken is de vergrijzing. Er gaan meer mensen met pensioen dan dat er nieuwe mensen op de arbeidsmarkt bijkomen. Dit probleem komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar dit probleem zit er al tijdenlang aan te komen. Sectoren zoals de overheid, het onderwijs en het transport worden het zwaarst getroffen door de vergrijzing. Een grote groep babyboomers, geboren in de eerste tien jaar na de Tweede Wereldoorlog, bereikt nu de pensioengerechtigde leeftijd. Maar ook zonder de grote groep babyboomers hebben we te maken met vergrijzing. Er worden al decennialang minder kinderen geboren.

Deeltijdwerken

Nederlanders zijn kampioen in deeltijdwerken. Vergeleken met andere landen werken veel Nederlanders in deeltijd. Hoewel de arbeidsparticipatie wel hoog ligt, is de algemene arbeidsinzet door de deeltijders wel laag.

Flexibele arbeidsmarkt

Naast dat we in Nederland kampioen zijn in deeltijdwerken, blinken we ook uit in het aantal flexwerkers, oftewel: werknemers zonder vast contract. Vier op de tien werkenden zijn flexwerkers. Deze groep wordt vaak slechter betaald, krijgt minder scholing en heeft minder goede pensioensopbouw. Dit zorgt ervoor dat werknemers zich minder betrokken voelen bij de organisatie en ze kwetsbaarder zijn.

Coronacrisis

De coronacrisis heeft de arbeidsmarkt nog verder verstoord. Tijdens de pandemie was er een hoger ziekteverzuim en een verhoogde werkdruk, wat ertoe heeft geleid dat werknemers langdurig uitvielen door bijvoorbeeld burn-outs.

Arbeidsproductiviteit

Waar vroeger de arbeidsproductiviteit snel groeide, is dit inmiddels niet meer het geval. Dit betekent dat we niet met dezelfde groep mensen meer werk kunnen verrichten. Mogelijke oorzaken zijn dat we al bijna op onze maximale inzet zitten en daarom moeite hebben om nog verder te groeien. De toepassing van nieuwe technologieën blijft achter, vooral in de zorg en zakelijke dienstverlening.

Verdeling mensen over bedrijfstakken

Er werken mogelijk te veel mensen in sectoren waar minder vraag naar is, terwijl er in andere sectoren een groot tekort is. Het lijkt moeilijk om mensen te bewegen naar banen en sectoren waar ze hard nodig zijn, vooral omdat de meeste Nederlanders tevreden zijn met hun huidige positie en arbeidsvoorwaarden.

De Nederlandse arbeidsmarkt staat voor grote uitdagingen. De combinatie van vergrijzing, deeltijdwerken, flexwerk, de nasleep van de coronacrisis, stagnatie in arbeidsproductiviteit en een ongelijke verdeling van arbeidskrachten over sectoren draagt bij aan de huidige krapte.